Geweld in de zorg, de zorgrelatie in de langdurige zorg, de jeugdzorg en het sociaal domein
Signaleren en preventie van geweld in de zorg, jeugdzorg en in de zorgrelatie
In het organisatieadvies, het beleidsadvies en de calamiteitenonderzoeken van Move professionals in Utrecht krijgen we te maken met vraagstukken, incidenten en calamiteiten over geweld in de zorg, de jeugdzorg en de zorgrelatie. Dit kan gaan over kindermishandeling en huiselijk geweld, geweld in de zorgrelatie, grensoverschrijdend gedrag en seksueel grensoverschrijdend gedrag, maar ook over geweld op de werkvloer jegens professionals. We volgen dit thema en verzamelen de belangrijkste kennisbronnen. We delen dat overzicht graag met onze volgers en klanten (portfolio).
Move professionals doet via de Prisma methode ook onderzoek naar geweld in de jeugdzorg en de zorg. Dit kan gaan om (seksueel) grensoverschrijdend gedrag tussen jongeren en cliënten, maar ook om (seksueel) grensoverschijdend gedrag van een hulpverlener naar een cliënt of jongere.
Preventie en signaleren van kindermishandeling en huiselijk geweld
- Meldcode
- Visie gefaseerde ketenzorg (film)
- Kwaliteitskader van de Raad voor Kinderbescherming 2020
- Zelfscan voor (de samenwerking) in en met sociale wijkteams
Preventie en signaleren van ouderenmishandeling
- Website rijksoverheid over ouderenmishandeling
- Ouderenmishandeling in huiselijke kring (aanvulling op meldcode)
- Notitie Actiz en HU over ouderen in veilige handen (samenwerken aan een veilige zorgrelatie in het verpleeghuis)
- Notitie (2019) van Movisie over de aanpak van ouderenmishandeling
- Kennispagina Movisie over ouderenmishandeling
- E-learning voor vrijwilligers over ouderenmishandeling
- Toolkit Mantelzorg en overbelasting (ontspoorde zorg)
Vergewisplicht en meldplicht bij disfunctioneren in de Wkkgz
Vergewisplicht gaat over de plicht die een zorgaanbieder als werkgever heeft om na te gaan hoe een zorgverlener in het verleden heeft gefuntioneerd. Meer over die vergewisplicht is te vinden op de website van de Rijksoverheid:
Meldplicht gaat over de plicht van een zorgaabieder om te melden bij:
- calamiteiten meer informatie op Melden calamiteit
- geweld in de zorgrelatie meer informatie op Geweld in de zorgrelatie
- ontslag wegens disfunctioneren meer informatie op Ontslag na disfunctioneren
Preventie van grensoverschrijdend gedrag in de zorg (GOG)
Grensoverschrijdend gedrag vindt plaats op psychologisch, fysiek, seksueel, financieel en materieel vlak. Bewust en onbewust. Het gaat over wat je doet, maar ook over wat je niet doet, zoals te weinig hulp bieden. Het heeft bijna altijd te maken met machtsmisbruik. Op de kennispleinen voor de ouderenzorg en de gehandicaptenzorg is hier informatie over te vinden:
- Kennisplein gehandicaptensector
- Zorgvoorbeter (ouderen)
- Licht verstandelijke beperking (LVB) en forensische zorg
- Tien tips voor het voorkomen en omgaan met (seksueel) grensoverschrijdend gedrag
Preventie van Seksueel grensoverschrijdende gedrag in de zorg (SGOG)
- E-learning over wat te doen bij het vermoeden van seksueel misbruik
- Toetsingskader voorkomen seksueel grensoverschrijdend gedrag
- Behandeling seksueel grensoverschrijdend gedrag bij LVB (forenische zorg)
- Voorkomen seksuele overschrijdingen (interventies)
- Praten over sexting (toolkit)
- Lesprogramma scholen sexting
Probleemgedrag - onbegrepen gedrag bij mensen met dementie
- Richtlijn Verenso probleemgedrag
- Tips Vilans grensoverschrijdend gedrag
- Video webinar multidisciplinaire analyse van probleemgedrag | CCE (Centrum voor Consultatie en Expertise)
- Beter omgaan met agressie | Dementie.nl
E-learnings geweld of agressie in de zorg
- Probleemgedrag bij mensen bij dementie
- E-learning voor vrijwilligers over ouderenmishandeling
Vermoeden van en aangifte doen van seksueel misbruik
- Aangifte seksueel misbruik
- Brochure slachtoffers Seksueel misbruik (politie)
- Vermoeden van seksueel misbruik in de zorg
- Aangifte doen in verschillende talen (film)
Geweld op de werkvloer - Geweld tegen medewerkers met een publieke taak
Medewerkers in de zorg vervullen een publieke taak. Geweld op de werkvloer komt voor. Zorgmedewerkers, jeugdzorgwerkers, werkers in het sociale domein en de GGZ krijgen op hun werk te maken met verbale agressie, bedreiging, stalking en fysieke agressie door cliënten, vrienden van cliënten, ouders en familieleden van cliënten. Sociale media zijn vaak het smeermiddel voor dit grensoverschrijdend gedrag naar het privédomein van de medewerker.
In ons werk voor zien we wat een groot dilemma dit is voor medewerker en organisatie. Agressie en geweld tegen zorgmedewerkers is erg ingrijpend voor het slachtoffer, familie en collega’s en verstoort het kunnen verlenen van goede zorg. In zorginstellingen is niet altijd een werkwijze hoe hiermee wordt omgegaan. Er is onbekendheid met de mogelijkheden die er wel zijn voor het doen van melding en aangifte. Het is belangrijk dat zorgorganisaties het onderwerp opnemen in hun integrale veiligheidsbeleid en doelen formuleren binnen hun ARBO bleleid. Onderstaand instrumenten, die gebruikt kunnen worden om het risico in beeld te brengen en te houden en een organisatie voorzorgsmaatregelen kan nemen om de veiligheid van de medewerkers te waarborgen.
- Informatie Rijksoverheid over veiligheid van medewerkers met een publieke taak
- Informatie OM veiligheid medewerkers met een publieke taak
- Kennisbank openbaar bestuur veiligheid medewerkers met een publieke taak
- Handreiking tot samenwerking tussen instellingen specialistische ggz en Beschermd wonen en Politie
- Aangifte doen bij de politie
- Aangifte doen - Gehandicaptenzorg
- Aangifte doen - Jeugdzorg
- Aangifte doen - Sociaal werk
- Aangifte doen -GGZ
- Stappenplan agressie en geweld op het werk
- Stappenplan omgevingsanalyse
- Agressiemodel
- Meldingsbereidheidscheck
- Artikel geweld tegen sociaal werkers
- Minister Helder over geweld tegen zorgpersoneel